Wat is de schildklier?
De schildklier is een vlindervormig orgaan dat in de hals op de luchtpijp is gelegen (zie onderstaande figuur). De schildklier produceert hormonen die belangrijk zijn voor de regulatie van de stofwisseling. In de directe omgeving van de schildklier ligt aan iedere kant een zenuw, de zogenaamde nervus recurrens (ook wel aangeduid met ‘de stembandzenuw’). Die twee stembandzenuwen zorgen ervoor dat onze stembanden kunnen bewegen. Tevens liggen direct tegen de schildklier aan vier bijschildkliertjes, twee aan de linkerkant en twee rechts. Die bijschildklieren zijn van belang voor de kalkhuishouding: zij zorgen ervoor dat de hoeveelheid kalk die in uw bloed en in uw botten aanwezig is, in het juiste evenwicht blijft.
Waarom een operatie?
Het kan om verschillende redenen nodig zijn dat u aan uw schildklier wordt geopereerd. Kort samengevat zijn die redenen:
- De schildklier werkt te hard.
Indien dat niet met medicijnen in de hand is te houden kan een operatie noodzakelijk zijn. - Er zit een knobbel in de schildklier.
Die knobbel kan de oorzaak zijn van het te hard werken, kan een onschuldig goedaardig gezwel zijn, maar kan soms ook een kankergezwel zijn. - De schildklier kan vele knobbels bevatten en zo groot zijn geworden dat u last hebt met ademhalen en slikken, of dat u de toename van de omvang van de hals ontsierend vindt.
Afhankelijk van de reden waarom u geopereerd moet worden kan het nodig zijn de schildklier geheel of gedeeltelijk te verwijderen.
Soorten operaties
We onderscheiden tenminste drie soorten operaties:
- Totale thyroïdectomie (schildklierverwijdering)
De schildklier wordt in zijn geheel verwijderd, bijvoorbeeld bij de meeste vormen van schildklierkanker. - Subtotale thyreoïdectomie
Beide helften van de schildklier worden grotendeels verwijderd, bijvoorbeeld bij een te hard werkende of een te grote schildklier. Er blijft een kleine hoeveelheid schildklierweefsel achter. - Hemithyreoïdectomie (halve schildklier verwijdering)
Een helft van de schildklier wordt in zijn geheel verwijderd. Bijvoorbeeld indien zich in die helft van de schildklier een knobbel bevindt, waarvan onduidelijk is of die goedaardig of kwaadaardig is.
De operatie
De operatie wordt verricht onder algehele narcose. U ligt met het hoofd achterover. Er wordt een horizontale snede laag in de hals gemaakt, waarna de schildklier over het algemeen gemakkelijk kan worden bereikt en geheel of gedeeltelijk wordt verwijderd. Van belang daarbij is natuurlijk om de stembandzenuwen en de bijschildklieren te sparen. Er wordt vaak een drain in het operatiegebied achtergelaten. Zo’n drain wordt na 1 à 2 dagen verwijderd.
Na de operatie
De pijn na de operatie valt over het algemeen mee en is te vergelijken met een keelontsteking. De meeste patiënten gaan twee of drie dagen na de operatie naar huis. Wanneer de schildklier volledig of grotendeels verwijderd is, wordt na de operatie gestart met schildklierhormoontabletten.
Mogelijke complicaties
Geen enkele operatie is risicoloos. Zo zijn er ook bij deze operatie de normale (in dit geval overigens zeer lage) risico’s op complicaties van een operatie, zoals trombose, longontsteking, nabloeding, wondinfectie. De complicaties in het operatiegebied en de kans daarop hangen samen met het soort operatie. Hoe ingewikkelder de operatie des te meer kans op beschadiging van de structuren die vlak bij de schildklier liggen. De twee belangrijkste complicaties zijn beschadiging van de stembandzenuw (waardoor heesheid optreedt) en van de bijschildklieren (waardoor je last krijgt van een te laag kalkgehalte in het bloed, overigens in combinatie met juist een hoger kalkgehalte van de botten) worden behandeld.